Nałogi są bardzo trudne do przezwyciężenia, nawet dla osób o wyjątkowo silnej woli. Fizyczna i psychiczna potrzeba sięgnięcia po alkohol, narkotyki czy substancje psychoaktywne może pojawiać się w różnych okolicznościach, pod wpływem różnych bodźców, najczęściej w sytuacjach stresowych, przy silnych emocjach czy poczuciu bezsilności i braku innego wyjścia.
Osoba uzależniona poszukuje przynajmniej chwilowej ulgi i rozładowania emocji, którą alkohol czy narkotyki mogą zapewnić. Niestety, nadużywając różnych środków szkodzi sobie i ludziom w swoim otoczeniu i nawet jeśli zdaje sobie z tego sprawę, nie potrafi samodzielnie przezwyciężyć uzależnienia.
Jak wpada się w nałóg?
Uzależnienie może mieć wiele różnych przyczyn, często powiązanych ze sobą i wymagających znalezienia jakiegoś mechanizmu radzenia sobie z rzeczywistością. U części alkoholików i narkomanów tendencje do sięgania po używki wynikają z predyspozycji genetycznych, ale znaczna część osób uzależnionych po raz pierwszy sięgnęła po pomoc alkoholu czy narkotyków dopiero pod wpływem silnego stresu, sytuacji krytycznych lub traumy.
Nałogi mogą rozwinąć się dodatkowo pod presją społeczną i ze strony rówieśników – podatne na wpływy innych osoby sięgają po pierwszy alkohol i narkotyki, często w młodym wieku, szybko uzależniając się od nich i z czasem mając ogromny problem, aby je odstawić.
Bez względu na podłoże nałogu, samodzielne odstawienie używek jest zwykle bardzo trudne.
Choroba, jaką jest uzależnienie dotyka zarówno sfery fizycznej, jak i psychicznej i sama chęć odstawienia nie zawsze wystarczy, by przełamać wypracowane przez wiele miesięcy czy lat mechanizmy radzenia sobie ze stresem czy emocjami.
Samo odstawienie alkoholu czy narkotyków prowadzi też do pojawienia się głodu i silnej potrzeby ukojenia pewnych objawów kolejną dawką alkoholu czy substancji psychoaktywnych.
Walka z uzależnieniem przynosi więc największe skutki podczas terapii, gdzie w kontrolowanych warunkach możliwa jest praca zarówno z zerwaniem z nałogiem fizycznym, jak i uzależnieniem w sferze psychicznej.
Jak postępuje osoba z nałogiem?
Mechanizmy działania osób uzależnionych są zwykle takie same – sięganie po używkę ma dostarczyć poczucia rozluźnienia, chwilowej przyjemności. Z czasem nałóg staje się potrzebą nadrzędną i życie staje się podporządkowane potrzebie picia, zażywania różnych środków czy realizacji pewnych zachowań – na rzecz nałogu zaniedbywane są życie prywatne, kontakty społeczne, życie zawodowe.
Osoba uzależniona oszukuje swoich bliskich, twierdząc że nie ma problemu, ale oszukuje też samą siebie uważając, że może z nałogiem zerwać w każdej chwili. To typowy mechanizm obronny i sposób radzenia sobie z nałogiem, który choć miał pomagać w rozwiązywaniu problemów, sam w sobie stał się problemem.
Im dalsza faza uzależnienia, tym częściej pojawiają się obsesje, natręctwa, zachowania kompulsywne oraz coraz wyraźniejsze oddalenie się od życia społecznego i normalnego funkcjonowania. Podporządkowanie życia alkoholowi czy narkotykom powoduje brak zainteresowania innymi wydarzeniami w otoczeniu. Nawet w momencie dostrzeżenia swojego problemu i pierwotnej chęci naprawienia błędów, osoby uzależnione często wracają do nałogu nie mając siły samodzielnie go zwalczyć.
Dlaczego ważna jest odpowiednia terapia uzależnień?
Do zwalczenia nałogu potrzebna jest motywacja, wyjątkowo silna wola, ale też umiejętność przepracowania pewnych zachowań i mechanizmów przez pryzmat tego co powoduje sięganie po używki i jak poradzić sobie z różnymi sytuacjami bez alkoholu czy narkotyków.
Takie zrozumienie przychodzi wyłącznie w trakcie terapii, która rozpoczyna się od kontrolowanego detoksu organizmu, doprowadzenia go do dobrego stanu fizycznego (odstawienie alkoholu czy narkotyków może ujawnić wiele niedoborów i problemów zdrowotnych).
Następnie przechodzi się do etapu intensywnej pracy z terapeutą na spotkaniach indywidualnych i grupowych.
Terapia jest złożonym procesem, a największe trudności przy wychodzeniu z nałogu sprawia przezwyciężenie starych przyzwyczajeń, nauczenie się rozpoznawania bodźców kierujących w stronę nałogu i umiejętnego przekierowywania swojej uwagi tak, aby po alkohol czy używki nie sięgnąć.
Jak okazać wsparcie dla osoby uzależnionej?
Obok samej terapii, wsparcie bliskich osób dla osoby uzależnionej podczas terapii i wychodzenia z nałogu jest bardzo ważnym etapem. Terapie uzależnień w Gdynii opierają się o detoks alkoholowy, konsultacje z psychoterapeutą oraz implantację wszywki alkoholowej.